Korony Porcelanowe – stałe uzupełnienia protetyczne

Korony i mosty należą do stałych uzupełnień protetycznych, to znaczy są umieszczone trwale na uzębieniu i nie mogą być zdejmowane bez pomocy lekarza. Materiałami używanymi do produkcji koron i mostów są stopy metali, ceramika (ostatnio obok porcelany używa się tlenku cyrkonu, który oprócz efektu estetycznego zapewnia także wysoką biokompatybilność), materiały kompozytowe, poliwęglany, celuloidy, szkło fluoro-apatytowe oraz akryl. Ze stopów metali używane są stopy złota, stopy srebrnopalladowe, chromoniklowe, niklochromowe, stopy tytanowe jak i stal chromoniklowa. Stopy metali zapewniają odbudowom trwałość i wytrzymałość na bodźce mechaniczne działające na nie podczas żucia i innych czynności wykonywanych przez układ stomatognatyczny, natomiast nie są one polecane do wykonywania uzupełnień w obrębie zębów przednich, ponieważ nie zapewniają one wystarczającego efektu kosmetycznego, a tym samym komfortowego samopoczucia pacjenta. Dlatego też uzupełnienia wykonane z metali stosowane są w trudno widocznych miejscach. Ponadto metale mają zdolność przewodzenia prądu elektrycznego oraz ciepła, co może mieć niekorzystny wpływ na stan zdrowia osoby leczonej. Do tworzyw zapewniających wysoką estetykę wykonanej pracy protetycznej należą porcelana, materiały kompozytowe oraz akryl. Porcelana oraz kompozyty mogą być stosowane jako materiały samodzielne w tworzeniu odbudowy długoczasowej, natomiast akrylu używa się jedynie jako tworzywa do pokrycia powierzchni widocznych powierzchni pracy, aby zapewnić jej wysoką estetykę. W ostatnich latach coraz popularniejszym materiałem staje się tlenek cyrkonu, który zapewnia nie tylko odporność na czynniki mechaniczne i wysoka estetyczność pracy, ale także wysoka niekompatybilność do tkanek zęba.

Korony protetyczne są często stosowanymi odbudowami pojedynczych zniszczonych zębów, których dalsze leczenie poprzez zakładanie wypełnień nie jest możliwe. Korony klasyfikowane są ze względu na kilka cech; powszechnie stosowane podziały uwzględniają zasięg objęty przez odbudowę oraz jej objętość, stosunek korony do tkanek przyzębia, oraz materiał, z którego odbudowa została wykonana. Korony mogą być osadzane na niektórych zębach z dużymi powierzchniami wypełnień oraz na zębach po leczeniu kanałowym – dla wzmocnienia ich struktury stosowane są ćwieki z włókna szklanego.

Biorąc pod uwagę zasięg i objętość koron dzieli się je na:

  • korony częściowe, które służą do pokrycia tylko części korony klinicznej zęba
  • korony osłaniające, które stosuje się do pokrycia całej korony zęba
  • korony całkowite, czyli zęby ćwiekowe, które służą nie tylko pokryciu ale i odbudowie zrębu zniszczonego zęba.

Ze względu na położenie odbudowy względem dziąsła wyróżniamy:

  • korony poddziąsłowe, które wnikają do wnętrza kieszonki dziąsłowej
  • korony dodziąsłowe, które sięgają wyłącznie do brzegu dziąsła
  • korony naddziąsłowe, które znajdują się nad brzegiem dziąsła

Uwzględniając kształt brzegu korony od strony dziąsłowej wydzielono:

  • korony schodkowe – wymagają wykonania stopnia przy szlifowaniu korony zęba naturalnego
  • korony bezschodkowe – do których wykonanie schodka nie jest potrzebne.

Pod względem materiału, z jakiego dana odbudowa została wykonana wyróżniono:
I) korony jednolite – są wytwarzane tylko z jednego rodzaju tworzywa

  • metalowe
  • ceramiczne
  • kompozytowe
  • akrylowe

II) korony złożone (kosmetyczne) – produkowane z więcej niż jednego rodzaju tworzywa, przy czym ich widoczna strona licowana jest materiałami, które mają kolor imitujący barwę zęba naturalnego, co zapewnia wysoką estetykę, do grupy koron złożonych zaliczamy:

  • korony licowane ceramiką, np. porcelaną
  • korony licowane akrylem
  • korony licowane kompozytami

Wybór rodzaju korony zależny jest od warunków panujących w jamie ustnej pacjenta, miejsca jej umiejscowienia – dla odbudowy widocznych zębów szczególnie ważna jest estetyka, natomiast dla zębów mało widocznych wytrzymałość mechaniczna, decyzja o rodzaju korony zależna jest także od możliwości finansowych osoby leczonej.

Korony i mosty całoceramiczne (bezmetalowe)

Od lat poszukiwano materiału, który byłby idealnym następcą metalu w koronach napalanych na metalu. Zapewniałby doskonałą estetykę oraz moc i trwałość, a ponadto byłby przyjazny dla organizmu człowieka. Takim produktem jest tlenek cyrkonu, czyli ceramika najwyższej klasy, która sprawdziła się już w ekstremalnych sytuacjach: powłoki termiczne w wahadłowcach, tarcze hamulcowe w autach sportowych, główki sztucznych stawów biodrowych. Właśnie ten materiał pozwala nadać uzupełnieniom protetycznym nowy wymiar. W obszernej literaturze na temat tlenku cyrkonu nie został opisany jeszcze ani jeden przypadek alergii na tlenek cyrkonu. Reakcje Cerconu z metalami obecnymi w starszych uzupełnieniach można również wykluczyć. Tak więc uzupełnienia z tego materiału będą sprzyjać dobremu samopoczuciu i zachowaniu dobrego zdrowia. Uzupełnienia wykonane z tlenku cyrkonu bardzo dobrze izolują filar zęba przed czynnikami termicznymi, dzięki czemu nie trzeba obawiać się nieprzyjemnych dolegliwości przy spożywaniu gorących lub zimnych potraw i napojów. Kolejna zaleta tlenku cyrkonu to fakt, iż preparacja z powodu doskonałych parametrów wytrzymałościowych tlenku cyrkonu będzie bardziej oszczędna (można zachować więcej zdrowych tkanek zęba).Podbudowę tworzy biały tlenek cyrkonu, co stanowi ogromna zaletę w kwestii estetyki uzupełnienia. Razem z własnymi naturalnymi zębami można stworzyć harmonijną, żywą całość, która wygląda jak prawdziwe piękne własne zęby.

Wymagania stawiane pracowniom protetycznym są coraz większe. Stomatolog poszukuje takich rozwiązań, które pozwolą mu uzyskać jak najlepsze rezultaty estetyczne i funkcjonalne. Natomiast pacjent poszukuje takiego lekarza, który spełni jego marzenia – przywróci mu piękny uśmiech.

Przez wieki rozwijano różne, innowacyjne materiały protetyczne. Zmieniały się one z upływem czasu a nawet ulegały modom. Ludzie zastępowali zęby przeróżnymi materiałami – kością, kamieniem, kością słoniową, srebrem, złotem, perłami i porcelaną. Specjaliści od prawie 20 lat poszukiwali takich technologii i materiałów, które staną się przyjazne organizmowi pacjenta, będą wytrzymałe, będą posiadać stabilność koloru a przede wszystkim pozwolą osiągnąć estetyczną doskonałość.

Stałe uzupełnienia z tlenku cyrkonu należą do najnowocześniejszego i najdynamiczniej rozwijającego się działu stomatologii. Odbudowa protetyczna oparta na tlenku cyrkonu łączy w sobie funkcjonalność, a przede wszystkim tak ważną dla nas – estetykę. Korony porcelanowe najwyższej klasy, spełniające wszystkie wymagania funkcjonalne i estetyczne, a przy tym eliminujące metal, są zbudowane na podbudowie zawierającej najszlachetniejszy materiał – tlenek cyrkonu.

Medycyna stosuje tlenek cyrkonu już od lat ’90. Był to dla naukowców okres długoletnich badań i obserwacji, podczas których nie wykryto żadnego przypadku alergii wywołanej tym materiałem. Stał się on więc wystarczającym powodem do tego by stosować tlenek cyrkonu nawet u najbard iej wrażliwych alergicznie pacjentów. Ważne jest tutaj także to, że tlenek cyrkonu posiada cechy izolatora przy zetknięciu z ciepłem i zimnem, jak również nie wykazuje wzajemnego oddziaływania z innymi materiałami dentystycznymi. Tłumaczy to dlaczego tlenek cyrkonu stał się bazą do wykonania podbudowy do licowania W codziennych kontaktach z ludźmi, pragniemy aby nasze zęby wyglądały biało i naturalnie. Mamy nadzieje, że podczas słonecznego dnia nasze „trzecie” zęby będą odbijać światło w ten sam sposób, co zęby naturalne i dodadzą nam uroku. Szkliwo zęba powoduje to, że gdy padają na nie promienie świetlne, widoczny jest blask, świetlistość i przejrzystość zęba. Poszukiwany jest materiał o udoskonalonych właściwościach i dużej wytrzymałości, który powodowałby ujęcie światła w podobny sposób jak szkliwo zęba. Obecnie połowę sukcesu osiągamy dzięki zastosowaniu nowoczesnej porcelany, która jest prawie identyczna z materiałem, z którego zbudowane są nasze zęby. Połączenie tego z podbudowami z tlenku cyrkonu spowodowało, uzyskanie efektów estetycznych jak w naturalnych zębach.Tlenek cyrkonu jest jednym z najtwardszych materiałów a cyrkon posiada blask niemal identyczny naturalnemu uzębieniu. Umożliwia to stworzenie podbudowy ukazującej atrakcyjny uśmiech. I właśnie dzięki temu uzupełnienia protetyczne mogą zostać tak ukształtowane, że nikt nie odróżni ich od prawdziwych zębów. Dodatkowym atutem tlenku cyrkonu jest to, że nie sprzyja on odkładaniu się płytki nazębnej w takim stopniu jak metal. Tlenek cyrkonu tworzy białą podbudowę co stanowi dużą zaletę dla estetyki uzupełnienia. Dzięki temu korona lub most na podbudowie dopasowuje się do zębów sąsiednich w ten sposób, że staje się wręcz nierozpoznawalną częścią i harmonizuje się z zębami naturalnymi.

Tlenek cyrkonu (ZrO2) jest nowym materiałem do wykonywania podbudowy pod protetyczne uzupełnienia pełnoceramiczne (wkłady koronowo-korzeniowe, korony, mosty wielopunktowe), a także łączników pod uzupeł nienia protetyczne wsparte na implantach. Dwutlenek cyrkonu, stabilizowany itrem w układzie tetragonalnym, jest wysoko biozgodnym materiałem, zapewniającym wysoką wytrzymałość i dającym możliwość wykorzystania go we wszystkich rejonach jamy ustnej. Pomimo, że nie ukazało się jeszcze wiele wyników testów długoterminowych zastosowania tego materiału w protetyce stomatologicznej, obecnie prowadzone badania dają wyniki wielce obiecujące. Przeprowadzone w ostatnich latach badania in vitro i in vivo dowodzą, że powierzchnia ceramiki cyrkonowej akumuluje mniej bakterii niż czysty tytan.Inne doświadczenia wykazały, że wytrzymałość na złamania tlenku cyrkonu jest nawet dwa razy większa, niż tlenku aluminium – innego materiału wykorzystywanego do wykonywania podbudowy uzupełnień pełnoceramicznych. Niezwykle wysoka wytrzymałość na zginanie (1000-1200 MPa) oraz odporność na pękanie (10 MPa m) tlenku cyrkonu, wynikają z jego wysoko drobnoziarnistej struktury (średnica cząstek wynosi 0,3 – 0,5 µm) i chemicznej modyfikacji (stabilizacja trójtlenkiem itru). Te właściwości powodują, że proponowany przez nas produkt – podbudowa cyrkonowa pod uzupełnienia pełnoceramiczne, może być znakomitą alternatywą dla tradycyjnych uzupełnień protetycznych. Stanowi nowy wymiar estetyki.

 Charakteryzuje je przezierność zbliżona do naturalnej

KORONY I MOSTY CAŁOCERAMICZNE są coraz częściej stosowane przy uzupełnianiu braków zębów. Być może w przyszłości wyprą uzupełnienia ceramiczne na metalu. Ich główną zaletą jest wygląd całkowicie porównywalny z naturalnym zębem. Obecnie wytwarzane uzupełnienia całoceramiczne są mimo braku podbudowy metalowej niezwykle wytrzymałe. W czasach gdy coraz większa liczba ludzi wykazuje reakcje alergiczne, w tym uczulenia na metale, korony i mosty całoceramiczne mogą okazać się przyszłością protetyki. W ciągu ostatnich kilku lat, ta nowa technologia ulepszyła się- korony, które do tej pory nie były dostatecznie mocne i trwałe, by mogły być stosowane powszechnie. Ceramiczna czapka powstaje w wyniku bardzo ścisłego „upakowania” cząsteczek tlenku aluminium, jest idealnie dopasowana, pozbawiona porowatości i bardzo mocna. Jest nieprzezroczysta a jednocześnie ma zdolność przewodzenia światła. Dzięki sile i mocy czapki jest polecana do uzupełnień protetycznych wszystkich rodzajów zębów. Coraz więcej pacjentów chce mieć korony i mosty nie zawierające metalu. Porcelana ta wykonana jest z materiału biozgodnego (porównywalnego z tytanem), który maksymalnie eliminuje ryzyko alergii. Przewodząca światło korona daje wyjątkowe możliwości estetyczne.

 

Mosty porcelanowe na stali, złocie lub tlenku cyrkonu (są to uzupełnienia całkowicie biozgodne, niealergizujące, charakteryzują się brakiem przeciwwskazań do wykonania rezonansu magnetycznego).

Mosty – stałe uzupełnienia protetyczne

Most jest to rodzaj stałej odbudowy protetycznej brakującego zęba lub zębów leżących obok siebie. Każdy most składa się z filarów, czyli zębów leżących bezpośrednio przy luce, którą ma on uzupełniać oraz przęsła, które jest częścią pomiędzy filarami. Filary i przęsła są do siebie przytwierdzane za pomocą łączników. Zarówno przęsło jak i filary nazywane są członami mostu. Rozległość odbudowy protetycznej określa się na podstawie ilości członów, całkowita ilość członów to liczba filarów + liczba odbudowanych brakujących zębów w przęśle.

Do określenia rozległości mostu stosuje się także określenia punktowe – jako punkt uznaje się liczbę koron, zarówno filarowych, jak i odbudowujących luki w łuku zębowym. Przykładowo odbudowując lukę po jednym zębie, gdy przęsło oparte jest na dwóch filarach projektuje się most trójczłonowy (trzypunktowy). Ilość punktów w moście zależy zarówno od długości luki, jak i jakości zębów filarowch. Przy uzupełnieniach dużych braków w łuku zębowym stosuje się zazwyczaj więcej niż jeden filar z każdej strony. Na większą ilość filarów po każdej stronie decyduje się także przy niewielkich lukach wtedy, gdy pojedyncze zęby filarowe nie są odpowiedniej jakości i nie zapewniają wystarczającej wytrzymałości na dodatkowe obciążenie. Obecnie wykonuje się także mosty opierane nie tylko na koronach umieszczonych na zębach własnych, ale także na implantach zębowych. Istnieje możliwość podparcia mostu jednocześnie na zębie okoronowanym jak i implancie. Mosty protetyczne zapewniają nie tylko wysoką estetykę, ale także pozwalają na fizjologiczny rozkład sił żucia – siły okluzyjne przenoszone są dzięki mostom przez ozębną zębów stanowiących jego filary na wyrostek zębodołowy kości żuchwy lub szczęki, dzięki czemu jest ona stale stymulowana do przebudowy i proces jej utraty jest znacznie spowolniony w porównaniu do osób, u których odbudowa protetyczna nie jest stosowana. Mosty są zawsze indywidualnie planowane dla każdego pacjenta, uwzględniając warunki panujące w jamie ustnej. Od pacjenta pobierane są wycisk oraz kęsek zwarciowy, na podstawie których ustalane jest zwarcie łuków zębowych.

Wskazania do zastosowania mostu:

  • obecność wystarczającej liczby filarów o dobrej jakości, na których można oprzeć most bez ryzyka ich zniszczenia przez dodatkowe obciążenie siłami żucia
  • zęby filarowe dobrze osadzone w zębodołach
  • długie korzenie zębów filarowych, korzystny stosunek w odniesieniu do długości korony, od 2:1 do 1:1
  • długie ściany korony zębów filarowych, które zapewniają odpowiednią retencję
  • szynowanie zębów objętych parodontopatiami

Mosty są przeciwskazane:

  • dla uzupełnienia zbyt dużej przestrzeni, ponieważ istnieje wtedy możliwość uszkodzenia tkanek otaczających zęby filarowe przez siły żucia
  • gdy okluzja pomiędzy planowanym mostem, a zębami przeciwstawnymi występowałaby tylko na pewnym odcinku jego długości
  • kiedy zęby filarowe oraz otaczające je tkanki nie są w stanie znieść dodatkowego obciążenia, jakim jest most
  • przy znacznym zaniku wyrostka zębodołowego, ponieważ część zębów w moście musiałaby być o wiele dłuższa niż żeby naturalne, co nie zapewniłoby dobrego efektu estetycznego
  • przy braku tolerancji sztucznie wytworzonych warunków przez błonę śluzową dziąsła

Mosty klasyczne
Mosty tradycyjne są powszechnie stosowaną metodą uzupełniania częściowych braków w uzębieniu. W porównaniu z mostami adhezyjnymi mogą protezować luki w łuku zębowym o znacznej długości. Przyjmuje się, że długość luki uzupełnianej mostem może wynosić od jednego do czterech zębów.

Zalety mostów klasycznych:

  • możliwość protezowania stosunkowo długich luk w łukach zębowych
  • duża trwałość i wytrzymałość
  • poprawa warunków estetycznych i artykulacyjnych
  • możliwość tworzenia mostów wieloczłonowych
  • możliwość zastosowania także dla zębów zniszczonych
  • dobra funkcjonalność

Wady mostów klasycznych:

  • konieczność oszlifowania zębów filarowych
  • duże ubytki tkanek filarów – leczenie inwazyjne